- Çalışma Saatleri : 08:30 - 18:00
1812 - Yatırım Tabanlı Girişimcilik Destek Programı (BiGG Yatırım)
TÜBİTAK, BiGG Yatırım ile girişimcilerin iş fikirlerini hayata geçirmesi için büyük destek veriyor.
1812 Yatırım Tabanlı Girişimcilik Destek Programı (BiGG Yatırım) ile girişimcilerin, teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini katma değer ve nitelikli istihdam yaratma potansiyeli yüksek teşebbüslere dönüştürebilmeleri için, fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerinin desteklenmesi, böylece nitelikli girişimciliğin özendirilmesi ve uluslararası piyasalarda rekabet edebilen, yenilikçi, teknoloji düzeyi yüksek ürün ve süreçleri geliştirebilen teknoloji tabanlı başlangıç firmalarının oluşturulması hedeflenmektedir.
Program kapsamında girişimcilere girişimcilik eğitimi verilmekte, ayrıca sanayi deneyimi olan rehberler ile girişimciye teknik, ticari ve idari konularda destek sağlanmaktadır.
Bu program, yenilikçi iş fikirlerinin ticari ürüne/sürece/hizmete dönüştürülmesine yönelik aşağıda açıklanan üç aşamadan oluşmaktadır. Girişimci her bir aşamayı sırasıyla tamamlayarak TÜBİTAK tarafından uygun bulunması durumunda bir sonraki aşamaya geçebilir.
a) Aşama 1; girişimcilerin iş fikirlerini uygulayıcı kuruluşlara sunduğu, uygulayıcı kuruluşun bu iş fikirlerini değerlendirdiği, başarılı bir iş planına dönüşme olasılığı yüksek olan iş fikirleri için girişimcilere hızlandırıcı hizmeti sundukları aşamadır. Bu aşamada girişimcilere mentorluk, iş birliği ağları oluşturma, eğitim vb. destekleri sağlayan Uygulayıcı Kuruluşlar, iş fikrinin iş planına dönüşmesi sürecinde fikrin teknik ve ticari açıdan doğrulanması çalışmalarını yürütür. Aşama 1, girişimcilik proje desteği çağrısında belirtilen iş planı son başvuru tarihinde tamamlanır.
BiGG ve BiGG Yatırım Girişimcilerine Hizmet Veren Yeni Uygulayıcı Kuruluşların Sayısı Arttı
TÜBİTAK 1512 – BiGG ve 1812 Yatırım Tabanlı Girişimcilik Destek Programı (BiGG Yatırım) kapsamında, 2023-2025 döneminde girişimcilere hizmet verecek yeni uygulayıcı kuruluşların sayısı arttı.
TÜBİTAK’ın “Birlikte Geliştirme ve Birlikte Başarma Yaklaşımı” ile güncellenen, sektörel ve bölgesel iş birliklerinin önceliklendirildiği yeni Uygulayıcı Kuruluş modeline 13 kuruluş daha dâhil oldu.
1601-2022-2 kodlu 1512 Girişimcilik Destek Programı – BiGG – 1.Aşama Uygulayıcı Kuruluş Çağrısı kapsamında 13 kuruluş, desteklenmesine karar verilen projelerdeki kuruluşların onayı ile projelere ortak kuruluş olarak dâhil oldu. Böylece yeni Uygulayıcı Kuruluş sayısı 149’a ulaştı.
“Birlikte Geliştirme ve Birlikte Başarma” motivasyonunun bir yansıması olarak desteklenen 37 projede yer alan 149 kuruluşun 37’si üniversite, 10’u üniversite Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) birimi ve TTO AŞ, 43’ü Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 2’si kamu araştırma merkezi ve enstitüsü, 3’ü TEKMER, 4’ü Araştırma Altyapısı, 6’sı banka ve iştiraki, 5’i girişim sermayesi fonu veya melek yatırımcı ağı, 39’si sermaye şirketi olarak belirlendi.
Yetkinliklerini birleştirerek girişimcilik ekosistemini geliştirmeyi amaçlayan ve 2023-2025 döneminde BiGG ve BiGG Yatırım Programı 1. aşama süreçlerini yürütecek olan Uygulayıcı Kuruluşlar, girişimcilerin teknoloji odaklı iş fikri başvurularını toplayarak değerlendirecek, uygun buldukları iş fikirlerini ön kuluçkaya alarak iş fikri doğrulama süreçlerinden geçirecek ve nitelikli iş planı hazırlama hususunda girişimcilere destek olacaktır.
b) Aşama 2; Değerlendirme sonucunda desteklenmesi uygun bulunarak Mükemmeliyet Mührü almaya hak kazanan iş planları için, TÜBİTAK tarafından girişimcilerden kuruluş tanımına uygun şirket kurmaları istenir. Kuruluş, Aşama 2’de destek kapsamına alınan tutar karşılığında en fazla %5 hissesi için fon ile yatırım sözleşmesi yapar. Yönetim Kurulu bu oranı düşürebilir veya %5’ten daha düşük bir sabit oran belirleyebilir. BiGG Yatırım Çağrısında yatırım hisse oranı ilan edilir. Fonun yapacağı yatırım, hisse ortaklığı, hisseye dönüştürülebilir borç veya bunların her ikisinden oluşabilir.
Fon, kuruluşun tescili esnasında pay alabileceği gibi kuruluşun tescilinden sonra yapılacak sermaye artırımı yoluyla da kuruluşa ortak olabilir. Ancak fon, kuruluşun ortaklarından pay satın alarak kuruluşa ortak olamaz. Sermaye artırımı sonrasında fonun kuruluştaki hisse oranı belirlenmiş üst sınırı geçemez.
Hisseye dönüştürülebilir borç, fon ve kuruluş arasında akdedilecek ve 2/1/2014 tarih ve 28870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”ne uygun olarak hazırlanmış ayrı bir borç sözleşmesi ile düzenlenir.
Yatırım sözleşmesini takiben TÜBİTAK ile kuruluş arasında proje izleme sözleşmesi imzalanır. Kuruluşun iş planı çerçevesinde gerçekleştireceği kavramsal tasarım, teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik geliştirme (ticari prototip, demo, benzetim, yazılım algoritması vb.) faaliyetleri ve bu faaliyetler sonucu elde edilen çıktıların ticari değere dönüştürülmesi çalışmaları Aşama 2 dahilindedir
c) Aşama 3; kuruluşun bir önceki aşamada elde ettiği çıktıların, Ar-Ge çalışmalarıyla performans ve işlevsellik bakımından iyileştirilmesi ile ticarileşme potansiyellerinin arttırılmasını amaçlayan aşamadır. Aşama 3, kuruluşun proje önerisi hazırlayarak TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na başvurması ve teknolojik doğrulaması yapılmış projenin bu programa özel kriterler çerçevesinde değerlendirilmesi ile başlar. Bu aşamada detay tasarım, ticari prototipin işlev ve performans bakımından iyileştirilmesi, denemeler ve saha testleri gibi faaliyetler gerçekleştirilir. TÜBİTAK 1812 kodlu Programın 2. Aşaması kapsamında destek alarak kurulmuş olan şirketler veya 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından Teknogirişim Sermayesi Desteği alarak kurulmuş olan şirketler, destek bitiş tarihinden sonraki 24 ay içerisinde Aşama 3 kapsamında TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na başvuruda bulunabilir. Aşama 3 kapsamında projelerin desteklenmesi, izlenmesi ve sonuçlandırılması süreçlerinde TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na ait Uygulama Esasları hükümleri uygulanır.
3. Aşama başvuruları 1507 Programı çağrılarından bağımsız olarak çevrimiçi (online) uygulama (Proje Değerlendirme ve İzleme Sistemi -PRODİS) üzerinden yapılabilmektedir. 3. Aşama başvurusu 1507 Programı çağrılarının beklenmesine gerek yoktur.
Destek Kapsamları Nelerdir?
Destek süresi
a) Aşama 1’de uygulayıcı kuruluşa, TÜBİTAK Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında sağlanacak destek ile yürütülecek faaliyetlerin destek süresi uygulayıcı kuruluş belirleme çağrısında belirtilir.
b) Aşama 2 kapsamında iş planlarına ilişkin proje faaliyetlerinin destek süresi ek süreler de dâhil olmak üzere en fazla on sekiz (18) aydır.
c) Aşama 3 kapsamında desteklenecek projeler için TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na ilişkin Uygulama Esaslarında belirtilen destek süreleri geçerlidir.
Mükemmeliyet Mührü Destek Kapsamına Alınan Toplam Bütçe
Aşama 1 için TÜBİTAK Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı hükümleri geçerli olup uygulayıcı kuruluşlara sağlanacak destek tutarı ve içeriği uygulayıcı kuruluş belirleme çağrısında belirtilir.
Aşama 2 için; girişimcilik proje desteği en fazla dokuz yüz bin (900.000) TL’dir. Desteğin veriliş şekli açılan çağrılarda belirtilmiştir. Proje isterlerine uygun olarak gerçekçi bir iş planı bütçesinin sunulması beklenmektedir. Programın 2. Aşama panel değerlendirmeleri sürecinde her iş planı için destek kapsamına alınan bütçe belirlenecektir. İş planının desteklenmeye uygun bulunması halinde panel değerlendirmesinde belirlenen destek tutarı, TÜBİTAK BİGG Fonu ile %3 hisse karşılığında yatırım olarak kuruluşa aktarılacaktır.
Aşama 3 için; TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı hükümleri geçerlidir.
Kimler Başvurabilir?
Program kapsamında teknoloji ve yenilik odaklı girişim faaliyetinde bulunmaya aday, çağrıda belirtilen nitelikleri taşıyan, ön başvuru tarihi itibariyle üniversitelerin herhangi bir ön lisans, lisans, yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı öğrenci ya da bu programlardan mezun kişiler başvuru yapabilir.
Girişimcinin daha önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teknogirişim Sermayesi Desteği ya da TÜBİTAK 1512 Programı 2. Aşaması kapsamında destek almamış olması ve ön başvuru tarihi itibariyle herhangi bir işletmenin ortaklık yapısında yer almaması gerekmektedir.
Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?
Aşama 2’ye sunulan iş planları panel yöntemiyle değerlendirilir. İş planının Panel değerlendirmesinde aşağıda belirtilen üç boyut (eşit ağırlıklı olarak) dikkate alınır:
a) İş planının teknoloji düzeyi ve yenilikçi yönü,
b) İş planının uygunluğu ve yapılabilirliği,
c) İş planının ticarileşme potansiyeli.
Yöntem
Aşama 1 kapsamında girişimcilerin sundukları iş fikirleri 1601 Programı çağrısıyla desteklenen uygulayıcı kuruluşlar tarafından TÜBİTAK’ın uygun gördüğü yöntemlerle değerlendirilir.
Aşama 2’ye sunulan iş planları panel yöntemiyle değerlendirilir. İş planları TÜBİTAK tarafından belirlenen panellerde en az 3 panelistin katılımı ile değerlendirilir. Panelistler dışında TÜBİTAK tarafından her panel için bir moderatör belirlenir. Panelde iş planı hakkında tüm panelistlerin “Kriterler” bölümünde belirtilen üç boyutun kriterleri dikkate alınarak değerlendirmeleri alınıp tartışmalar tamamlandıktan sonra iş planına ilişkin panel görüşü oluşturulur, Panel Ortak Raporu hazırlanır.
İzleme ve Sonuçlandırma
Girişimci, iş planının dönemsel gerçekleşen faaliyetlerini içeren AGY312 en geç gerçekleşme dönemini takip eden ikinci (2 nci) ayın sonuna kadar TÜBİTAK’a sunar. İş planı; AGY112, sözleşme, ve varsa rehber raporu doğrultusunda TEYDEB proje teknik uzmanı tarafından ön değerlendirmeye alınır.
TÜBİTAK AGY312’yi gerektiğinde izleyici ile değerlendirir. İzleyici; iş planının ilerleyişi ve kazanımları ve benzeri konulara ilişkin görüş ve önerilerini belirttiği izleyici raporunu, AGY312, AGY112, TÜBİTAK tarafından iletilen notlar ile kuruluşu yerinde yapacağı ziyareti esas alarak hazırlar. İzleyici değerlendirmesi, izleyicinin kuruluşu yerinde yapacağı ziyaret sonrasında hazırlayacağı izleyici raporu ile alınır. İzleyicinin değerlendireceği döneme ilişkin faaliyetlerin, izleyicinin daha önceki ziyaret tarihinde tamamlanmış olması halinde, izleyiciden kuruluşu yerinde ziyaret etmeden değerlendirme yapması istenebilir veya bu döneme ilişkin değerlendirmeyi önceki dönem izleme raporunda belirtmesi halinde yeni bir izleme raporu alınmadan izleyicinin önceki döneme ait izleme raporu dikkate alınabilir. TÜBİTAK gerek duyduğunda uzmanlarını da destek alan kuruluşta incelemelerde bulunmak üzere görevlendirebilir. Dönemsel izleme sonuçları Grup Yürütme Kurulunda değerlendirilir ve fona bildirilir.
Projenin İzleme Sürecinin Tamamlanması ve Ticarileşme Süreci
Program kapsamında desteklenen projelerin, izleme süresinin son döneminde ve ticarileşme izleme süresi içerisinde gerçekleşen ticarileşme faaliyetlerinin sonuçları izlenir, değerlendirilir ve ticarileşme başarı durumu daha sonraki proje başvurularının değerlendirilmesinde kullanılır. Ticarileşme izleme sürecine ait nitel ve/veya nicel sonuçların daha sonraki proje başvurularında kullanılmasına ilişkin yöntem TÜBİTAK Başkanı tarafından belirlenir ve TEYDEB internet adresinde yayımlanır.
Ticarileşme planını değerlendirmek üzere TÜBİTAK tarafından ticarileşme izleyicisi görevlendirilir. Ticarileşme izleyicisi, kuruluşu yerinde ziyaret ederek ticarileşme planını ve sunulmuş olması durumunda ticarileşme raporunu değerlendirir ve ticarileşme izleyici raporunu TÜBİTAK’a gönderir. TÜBİTAK, ticarileşme izleyicisinden kuruluşu ziyaret etmeden de ticarileşme izleyici raporunu hazırlamasını isteyebilir.
Kuruluş, ticarileşme planını gerekçelendirerek ticarileşme dönemlerinde ticarileşme raporu sunmak istemediğini belirtebilir. Bu durumda, gerektiğinde kuruluştan ilave bilgi istenir ve ilgili Grup Yürütme Kurulu talebin uygunluğunu değerlendirir. Talebin uygun bulunmaması halinde ilgili proje için ticarileşmenin başarısız olduğu kabul edilecektir. Bu durum kuruluşun yeni proje başvurularında olumsuz bir değerlendirme kriteri olarak dahil edilebilecektir.
Proje izleyicisinin projenin teknolojik çalışmalarının başarıyla tamamlandığını belirttiği ve ticarileşme planının değerlendirilmesi sonucunda ticarileşme izleyicisi tarafından ticarileşme raporu alınmasının uygun bulunduğu projeler için ticarileşme izleme süreci başlatılır. Projenin ticarileşme izleme sürecinin başlatılabilmesi için öncelikli olarak proje izleyicisinin projenin teknolojik çalışmalarının başarıyla tamamlandığını teyit etmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra projenin son döneminde alınacak olan ticarileşme planının ticarileşme izleyicisi tarafından değerlendirilerek ticarileşme raporunun alınmasının uygun bulunması gerekmektedir.
Ticarileşme izleme süreci başlatılan kuruluş, her ticarileşme dönemine ait ticarileşme raporunu yıl sonunu takip eden birinci ayın sonuna kadar sunar.
Ticarileşme raporları TÜBİTAK tarafından ticarileşme izleyicisine gönderilir, ticarileşme izleyicisi kuruluşu yerinde ziyaret ederek ticarileşme raporunu değerlendirdiği ilgili ticarileşme dönemine ilişkin ticarileşme izleyici raporunu TÜBİTAK’a iletir. TÜBİTAK, ticarileşme izleyicisinden kuruluşu ziyaret etmeden de ticarileşme izleyici raporunu hazırlamasını isteyebilir.
Mali Hususlar ve Ödeme
Aşama 2’de Mükemmeliyet Mührü almaya hak kazanan iş planının panel değerlendirmesinde belirlenen proje bütçesi, Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatına göre faaliyet gösteren Girişim Sermayesi Yatırım Fonları veya 11/10/2018 tarihli ve 7147 sayılı Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun çerçevesinde kurulmuş olan Türkiye Kalkınma Fonu ve alt fonları kapsamında kurulan TÜBİTAK BiGG Fonu ile %5 hisseye kadar yatırım olarak kuruluşa aktarılacaktır. Hisse karşılığı oran açılan çağrılarda belirtilecektir. 2023-1 BiGG Yatırım çağrısı için %3 hisse karşılığında yatırım olarak kuruluşa aktarılacaktır.